مؤلفه‌های اخلاق حرفه‌ای در سازمان با الگو گرفتن از مبانی دینی

نوع مقاله : علمی-تخصصی

چکیده

در عصر ارتباطات و تکنولوژی که هر پدیده‌ای در حال تغییر است، نیاز توجه کردن به ارزش‌های اخلاقی در تعاملات انسانی و سازمانی، بیش از گذشته احساس می‌شود. اخلاق حرفه‌ای از حوزه‌هایی است که با مبانی ارزشی و اعتقادی، ارتباطی وثیق دارد. انسان عامل بنیادی حرکت و تحول در سازمان است و توجه به این عامل استراتژیک در محیط کار و فعالیت، تعالی و رشد مجموعه را به دنبال خواهد داشت. از این‌رو، اخلاق حرفه‌ای با توجه به ارائه راهکارهای سالم‌سازی ارتباطات درون‌سازمانی، نقشی مهم در این مورد ایفا خواهد نمود. در این پژوهش ابتدا، گذری به تبارشناسی واژه‌های مرتبط شده است، سپس مهم‌ترین مؤلفه‌های اخلاق حرفه‌ای سازمان، مبتنی بر نظام ارزشی اسلام در دو قالب تفصیلی و نموداری استخراج و ارائه گردیده است. همچنین در پایان جهت فراهم‌سازی تحقیقات مشابه، مؤلفه‌های اخلاق حرفه‌ای، از دیدگاه قرآن، سیره نبوی، سیره علوی و آموزه‌های مهدوی مورد تبیین قرار گرفته‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Introducing components of Professional Ethics in Organization Using Religious Principles

چکیده [English]

In the era of communication and technology which everything else is changing, need to pay attention to the moral values ​​in human and organizational interactions is greater than ever before. Professional ethics includes areas that are deeply connected with the foundations of values and belief. Human is the fundamental cause of movement and change in organization. Considering this strategic factor in the work environment leads to the growth and excellence of organization. Hence professional ethics plays an important role in this case as it puts forward solutions for modification of organizational communications. In this study, first the genealogy of the related words were investigated and then the main components of professional ethics in organization based on the value system of Islam were extracted and presented both in detailed and schematic forms. Also at the end, to provide the grounds for similar researches the components of professional ethics from the viewpoints of Quran, Islamic Prophet behavior, Alavi conduct and Mahdavi teachings were explained.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Morality
  • professional ethics
  • organization
  • moral components
  • religious principles
قرآن کریم.##
سیدرضی، نهج‌البلاغه، (1379)، ترجمه: محمد دشتی، قم: نشر الهادی.##
آذر، عادل و مسعود ربیعه و فاطمه قیطاسی (1387)، «اخلاق در علم مدیریت»، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری سال سوم، ش1 و 2.##
ابراهیمی، مصطفی (1380)، «در آیینه معنویت و صداقت و راستی»، مجله حوزه و دانشگاه، ش26.##
امیران، حیدر (1384)، «ارزیابی و سنجش میزان وفاداری کارکنان به سازمان»، مقاله ارائه‌‌شده در ششمین کنفرانس بین‌الملی کیفیت، ر.ک: http://www.civilica.com.##
بولو، قاسم و علی اسماعیل‌زاده (1383)، «نقش پاسخگویی شفافیت و درستکاری در مبارزه با فساد»، نشریه حسابدار، س18، ش159.##
بیک­زاد، جعفر؛ محمد صادقی و روح‌اللّه کاظمی قلعه (1389)، «اخلاق حرفه‌ای ضرورت اجتناب‌ناپذیر سازمان‌های امروزی»، نشریه عصر مدیریت، س4، ش16 و 17.##
پیمانی، عبدالرسول و محمدامین شریفی، (تصحیح و تنظیم)، نهج‌الفصاحه (1385)، اصفهان: خاتم الانبیاء.##
تمیمی آمدی، عبدالواحد (1426)، غرر الحکم و درر الکلم، تهران: دارالکتاب الاسلامی.##
خنیفر، حسین و محمد مقیمی (1388)، «درآمدی به فلسفه اخلاق در سازمان: مطالعه موردی: منشورهای اخلاقی»، پژوهش‌های فلسفی، ش1، ص235_260.##
دلشاد تهرانی، مصطفی (1381)، در باب امانت اخلاق اداری در نهج‌البلاغه، تهران: نشر دریا.##
دیلمی، اردشیر (1387)، «اخلاق حرفه‌ای و مناسبات اجتماعی»، نشریه سازمان نظام مهندسی ساختمان استان فارس، ش59 و60، ص24_27.##
راغب ‌اصفهانی، حسین بن محمد (1361)، مفردات الفاظ قرآن، ترجمه و تحقیق خسروی، سیدغلامرضا، تهران: نشر مرتضوی.##
ساعتچی، محمود (1382)، روان‌شناسی بهره‌وری، چ2، تهران: مؤسسه نشر و ویرایش.##
سلامتی، مصطفی (1383)، «اخلاق حرفه‌ای»، نشریه مهارت، ش62، ص18ـ21.##
سیدفاطمی، محمدقاری (1380)، «اخلاق در ‌پژوهش: پیش‌درآمدی بر تدوین پرسشنامه بررسی جنبه‌های اخلاقی و حقوقی و شرعی طرح‌های پژوهشی»، فصلنامه باروری و ناباروری، ص65_80.##
شیخ صدوق، محمد بن علی (1378ق)، عیون اخبار الرضا(ع)، تهران: جهان.##
عطاران طوسی، علی‌اصغر (1384)، نقش و حقوق کارکنان در سازمان‌‌ها از دیدگاه امام علی(ع)، قم: بوستان کتاب.##
فرامرز قراملکی، احد (1386)، اخلاق حرفه‌ای در تمدن ایران و اسلام، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.##
_______________ (1387)، درآمدی بر اخلاق حرفه‌ای، تهران: مؤسسه مطالعات بهره‌وری و منابع انسانی، نشر سرآمد.##
فیض کاشانی، محسن (1384)، المحجة البیضاء، تهران: حسنین.##
قربان‌زاده، وجه‌اللّه و مریم کریمان (1388)، «عوامل درون سازمانی مؤثر بر اخلاق کاری کارکنان»، ش4، ص45_65.##
قمی، حاج شیخ عباس (1422ق)، سفینة البحار، تهران: اسوه.##
لشکر بلوکی، مجتبی (1387)، «چارچوب تدوین ارزش‌ها و اخلاق حرفه‌ای پژوهش‌های علمی و فناوری»، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، ش1 و 2، ص105_114.##
مجلسی، محمدباقر (1403)، بحارالانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی.##
محدثی، جواد (1379)، اخلاق معاشرت، قم: نشر بوستان کتاب.##
محمدی، مسلم (1389)، «گونه‌شناسی اخلاق‌پژوهی مهدوی در کلام رضوی»، نشریه انتظار موعود، ش33، ص113_128.##
_______________ (1389)، «واکاوی موردپژوهانه اکمال اخلاقی و عدالت‌طلبی در عصر ظهور»، مجله مشرق موعود، ش14.##
_______________ (1389)، مکتب‌های نسبی‌گرایی اخلاقی، قم: بوستان کتاب.##
_______________ (1390)، «ابعاد هویت‌یابی نظام اخلاقی دین با تأکید بر جنبه‌های کارکردگرایی»، نشریه اندیشه نوین دینی، ص77_98.##
مقیمی، سیدمحمد (1387)، «اخلاق سازمانی جوهره فرهنگ سازمانی کارامد»، فصلنامه فرهنگ مدیریت، س6، ش17، ص64.##
ندیمی، کمال‌الدین (1377)، «فرهنگ و اخلاق کار در فرایند توسعه»، نشریه کار و کارگر.##
نویدفر، محمدحجت (1385)، سنجش مؤلفه‌های اخلاق کار و بررسی ارتباط آن با میزان رضایت ارباب رجوع در دانشگاه پیام نور مرکز مشهد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد پردیس قم، دانشگاه تهران.##
یاسینی، مصطفی (1388)، «سعۀ صدر و بردباری رکن اصیل مدیریت»، روزنامه رسالت، ش6727، ص6.##
یاسینی، مصطفی (1391)، «اعتدال معیار فضیلت»، روزنامه رسالت، ش6655، ص6.##
Alston, W. (2007), "Internalism & Externalism in Epistemology", Routledge Encyclopedia of Philosophy.##
Dika, A., & M. Hamiti (2011), "Challenges of Implementing the Ethics Through the Use of Information Technologies in the University", Procedia Social and Behavioral Sciences 15, pp.1110-1114.##
Fisher, J. & I. Bonn (2007), "International Strategic and Ethic: Exploring the Tension between Head Office and Subsidiaries", Management Decision, 45 (10): 1560-1572.##
Rosenbrock, H. (1995), "Ethics and Intellectual Structures", Ethics and Intellectual Structures, (19): 18-28.##
Wood, G. & R. Rentschler (2003), "Ethical Behavior the Means for Creating & Maintaining Better Reputations in Arts Organizational", Management Decision, 41 (6).##