مدیریت دانش دینی (دین‌بنیان): طرح مسئله «مدیریت دانش» در «تمدن دینی»

نوع مقاله : علمی-تخصصی

چکیده

هدف این مقاله طرح مسئله مورد نیاز در تمدن دینی با نام «مدیریت دانش دینی (دین‌بنیان)» است. در بیست سال اخیر، مطالعاتی با نام «مدیریت دانش» شکل گرفته و ظرفیت‌های نظری و عملی آن آشکار شده است. با معرفی این مسئله، در جستجوی پاسخی برای این سؤال هستیم که آیا می‌توان به نحو مطلوب از تجربه‌های دانش مدیریت در تأسیس میان رشته‌های جدید، مانند مدیریت دانش برای تمدن دینی نیز بهره‌برداری کرد و رشته‌های نوین مدیریتی متناسب با نیازهای فرهنگی و تمدنی جامعه مسلمانان را تأسیس نمود؟ این مسئله با مسئله پیچیدۀ دینی نمودن علوم پیوند می‌خورد. این‌گونه به نظر می‌رسد که طرح درست این مسئله، می‌تواند زمینه همکاری پژوهشگران حوزه مدیریت، به‌ویژه محققان مطالعات مدیریت دینی را فراهم آورد. مدیریت دانش و بازتعریفی از آن در تمدن دینی براساس مبادی و مبانی مورد نظر دینِ اسلام، و نیز سنّت‌های دانشی دانشمندان جهان اسلام، می‌تواند سرآغاز نگرشی جدید در قلمرو مدیریت و تدبیر امور مسلمانان باشد و افق‌های جدیدی را بر روی عالمان و عاملان مدیریت بگشاید. در مقاله از الگوی روش‌شناختی شکل‌گیری مسائل و نظریه‌ها در یک تمدن استفاده شده است و از نظر محتوای تحلیلی و توصیفی بر مبنای مدل، سِفْرهای چهارگانه (اَسفار اربعه) به عنوان مدل پایه تمدن دینی و براساس اصول و مبانی پانزده‌گانه این تمدن است. این اصول و مبانی از اندیشه‌های حضرت آیت‌اللّه جوادی آملی اقتباش شده‌اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Religious Knowledge Management (Religion Based); Discussing the Issue of Knowledge Management in Religious Civilization

چکیده [English]

The purpose of this paper is to discuss the issue necessary for religious civilization called religious knowledge management (religion based). In the last twenty years, some studies under the title of knowledge management have been performed and the theoretical and practical potentials of these studies have revealed. Raising this issue we tried to answer this question that whether it is possible to use effectively from the knowledge of management to establish the new interdisciplinary studies such as knowledge management for religious civilization so that modern management courses which meet the needs of Muslim society in the field of culture and civilization can be founded. This issue linked with the complex problem of making sciences religious. So it seems that the proper presentation of the issue can provide the cooperation of management scholars and researchers especially the researchers of religious studies of the management. Knowledge management and its redefinition in religious civilization based on the foundations and principles presumed by Islam and knowledge traditions of Islamic world's scholars can prelude a new approach in the management of Muslim affairs and opens new horizons on scholars and practitioners of management. In this paper the methodological pattern required for formation of problems and theories in a civilization have been used. From the viewpoint of descriptive and analytical content, four journeys of the intellect (asfar al-‘aqliyya al-arba‘a) was the basic model of religious civilization including fifteen principles of such a civilization. These principles have been adapted from the ideas of Ayatollah Javadi Amoli.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Management
  • Civilization
  • religion (Islam)
  • religious civilization (islamic)
  • religious management (Islamic)
  • Knowledge
  • knowledge management
  • religious knowledge management (Islamic)
  • religion based knowledge management

مراجع

قرآن کریم.
امام خمینی (ره) (1385)، شرح چهل حدیث، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
بوریل و مورگان (1386)، نظریه‌های کلان جامعه‌شناختی و تجزیه و تحلیل سازمان: عناصر جامعه‌شناختی حیات سازمانی، ترجمه نوروزی، تهران: سمت و مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
پارسانیا، حمید (1393)، «نظریه و فرهنگ (روش‌شناسی بنیادین)»، مقاله در حال انتشار.
جوادی آملی، عبداللّه (1378)، ولایت فقیه، قم: مرکز نشر اسراء.
_______________ (1384)، انتظار بشر از دین، قم: مرکز نشر اسراء.
_______________ (1385الف)، تفسیر تسنیم، ج10، قم: مرکز نشر اسراء.
_______________ (1385ب)، وحی و نبوت در قرآن، قم: مرکز نشر اسراء.
_______________ (1386الف)، سرچشمه اندیشه، ج4، قم: مرکز نشر اسراء.
_______________ (1386ب)، سرچشمه اندیشه، ج5، قم: مرکز نشر اسراء.
_______________ (1387الف)، تفسیر موضوعی قرآن کریم: جامعه در قرآن، قم: مرکز نشر اسراء.
_______________ (1387ب)، تفسیر موضوعی قرآن کریم: حیات حقیقی انسان در قرآن، قم: مرکز نشر اسراء.
_______________ (1388الف)، تفسیر تسنیم، ج13، قم: مرکز نشر اسراء.
_______________ (1388ب)، تفسیر تسنیم، ج19، قم: مرکز نشر اسراء.
_______________ (1388ج)، تفسیر تسنیم، ج7، قم: مرکز نشر اسراء.
_______________ (1389الف)، تفسیر تسنیم، ج21، قم: مرکز نشر اسراء.
_______________ (1389ب)، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، قم: مرکز نشر اسراء.
_______________ (1390الف)، اسلام و محیط زیست، قم: مرکز نشر اسراء.
_______________ (1391)، مفاتیح الحیات، قم: مرکز نشر اسراء.
حمیدی‌زاده، محمدرضا (1389)، مدیریت دانش و دانایی: ساختار، فرایندها و راهکارها، قم: یاقوت.
رضازاده مهریزی و همکاران (1389)، ابزارهای مدیریت دانش، تهران: مؤسسه فرهنگی هنری پردازش علائم هوشمند.
سهرابی، بابک و هادی دارمی (1389)، مدیریت دانش (با رویکرد MBA)، تهران: سمت.
نانوکا و تاکه اوچی (1385)، شرکت‌های دانش‌آفرین، ترجمه عطافر و همکاران، تهران: سماء قلم.
Aarons, J. (2004), From Philosophy to Knowledge Management and Back Again, Federal Knowledge Working Group (KMWG), Wiki. NASA, Retrieved 2012, from http://wiki.nasa.govcm: http://wiki.nasa.govcmFederal Knowledge Working Group (KMWG), wiki/1001867main _Aarins J 2004.pdf.
Abdul Ghafar, H. & H. Awang (2009), "Knowledge Management and its Impact on Islamic Da'wah: A Historical Perspective", Journal of Islamic and Arabic Educations, 1(2), pp.61-68.
Baskerville, R. & A. Dulipovici (2006), "The Theoretical Foundations of Knowledge Management", Knowledge Management Research & Practice 4, pp.83-105.
Betz, F. (2011), Managing Science: Methodology and Organization of Research, Portland: Springer Science+Business Media.
Burrell, G. & G. Morgan (1979), Sociological Paradigms and Organizational Analysis, London: Heinemann.
Deetz, S. (1996, March-April), "Describing Differences in Approaches to Organization Science: Rethinking Burrell and Morgan and Their Legacy", Organization Science, 7(2), pp.191-207.
Foss, N. J. & S. Michailova (2009), Knowledge Governance: Processes and Perspectives, New York: Oxford University Press Inc.
Gottschalk, P. (2005), Strategic Knowledge Management Technology, Hershy: Idea Group Publighing.
Hazlett, S.-A.; R. McAdam & S. Gallagher (2005, Mar), "Theory Building in Knowledge Management: In Search of Paradigms", Journal of Management Inquiry, 14(1), pp.31-41.
Hislop, D. (2009), Knowledge Management in Organization: Acritical Introduction, New York: Oxford University Press.
Iivari, J. (2000), "Reflections on the Role of Knowledge Management in information Economy", Australian Conference for Knowledge Management and Intelligent Decision Support, Melbourne, I. B. Linger (ed.), Australia: Knowledge Management for Information Communities.
Jeffcutt, P. (2004), The Foundations of Management Knowledge, London: Routledge.
Jennex, M. E. (2008), Knowledge Management: Concepts, Methodologies, Tools and Applications, New York: Information Science Reference.
Land, F. M. S. Nolas & U. Ajmad (2005), Knowledge Management: The Darker Side of Knowledge, London: Department of Information Systems London School of Economics and Political Science.
Muhamadul Bakir, H. Y. (2011), "Islamic Conceptualisation of Knowledge Management", American Journal of Economics and Business Administration, 3(2), pp.363-369.
Rumizen, M. (2002), The Complete Idiot's Guide to Knowledge Management, Hemel Hempstead: Prentice Hall.
Schultze, U. & D. E. Leidner (2002, September), "Studying Knowledge Management in Information Systems Research: Discourses and Theoretical Assumptions", Mis Quarterly, 26(3), pp.213-242.
Schultze, U. & C. Stabell (2004), "Knowing What You Don't Know? Discourses and Contradictions in Knowledge Management Resarch", Journal of Management.
Stankosky, M. A. (2005), Creating the Discipline of Knowledge Management: The Latest in University Research, Burlington: Elsevier Inc.
Sveiby, K.-E. (2012, 12 22), Retrieved form www. sveiby.com: http://www.sveiby.comlibrary,html.
Wallace, D. P. (2007), Knowledge Management: Historical and Cross-Disciplinary Themes, Westport: Libraries Unlimited Knowledge Management Seriesiii.
Wiig, K. (2004), People-Focused Knowledge Management: How Effective Decision Making Leade to Corporate Success, MA: Elsevier Butterworth-Heinemann.
Nonaka & Takeuchi (1995), The Knowledge Creating Company: how Japanese Gmpanies Create the dynamics of innovcction, New York: Oxford University Press, p.284.
دوفصلنامه اسلام و مدیریت
دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 3
بهار و تابستان 1392
صفحه 7-42

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار