بررسی ارتباط عوامل موثر در تصمیم‌گیری اخلاقی اسلامی از دیدگاه حسابداران با استفاده از تکنیک دیمتل

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسنده

دانشجوی دکتری حسابداری و عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس، ایران

چکیده

هدف این مطالعه، بررسی میزان تاثیر و تعامل سازه‌ها و زیر مجموعه‌های الگوی تصمیم‌گیری اخلاقی صادقی و خنیفر (1394) از دیدگاه حسابداران است. مطالعه پیش‌رو از نوع پژوهش‌های کمی است که با استفاده از "تکنیک دیمتل" انجام می‌شود. بررسی موضوع از طریق ارسال پرسشنامه به 11 نفر از افراد متخصص در حوزه اخلاق حسابداری صورت گرفت. یافته‌ها نشان داد که در عوامل روحی‌روانی متغیر "ریاست‌طلبی و اصرار در بقا در پست و ریاست" از بیشترین تاثیرگذاری، معیار "فرصت‌طلبی و غنیمت دانستن مدیریت" از بیشترین میزان تاثیرپذیری و "نادیده گرفتن صلاحیت شخصی" از بیشترین میزان تعامل برخوردار است. در عوامل حرفه‌ای نیز "بی‌توجهی به خیرخواهی و صداقت در انتقاد" از بیشترین تاثیرگذاری، "طفره رفتن از مسئولیت" از بیشترین میزان تاثیرپذیری و "سیاه‌نمایی و اظهار‌نظر غیرمنصفانه در مورد سایر مدیران" نیز از بیشترین میزان تاثیر و تاثر برخوردار است. همچنین در عوامل انحرافی، " ترجیح منافع خواص در برابر منافع عمومی" از بیشترین میزان تاثیرگذاری و تاثیرپذیری و معیار "عدم اهتمام به منافع عمومی" از بیشترین میزان تعامل برخوردار است. مهم‌ترین یافته این پژوهش این است که الگوی ارایه‌شده یک "فرآیند‌تعاملی" است، یعنی اجزای آن بر روی یکدیگر تاثیر داشته و با هم تعامل دارند. در نتیجه، برای تصمیم‌گیری اخلاقی مطلوب از دیدگاه حسابداران، لازم است که به همه ابعاد الگو توجه شده تا در افزایش سطح اخلاق حرفه‌ای، توازن حفظ شود و همه مولفه‌ها در راستای هم تقویت شوند تا بتوان بهترین بازدهی مناسبی را از آن دریافت کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Relationship between Effective Factors in Islamic Ethical Decision Making from Accountants' Point of View Using DEMATEL Technique

نویسنده [English]

  • Hossein Rajabdorri
Ph.D. Student of Accounting and Member of Young Researchers and Elite Club, Bandar Abbas Branch, Islamic Azad University, Bandar Abbas, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the impact and interaction of the constructs and subsets of Sadiqi and Khanifar ethical decision making model (2015) from the viewpoint of accountants. The present study is a quantitative research that is carried out using a "DEMATEL technique". The questionnaire was sent to 11 experts in the field of accounting ethics. Findings showed that in the psychological factors of the variable "presumption and insistence on survival in posts and presidencies" from the most influential, the criterion of "opportunism and knowledge management" of the highest degree of influence and "ignoring personal competence" from the highest rate Interacting. In professional factors, "disregard for benevolence and honesty in criticism" from the most influential, "avoidance of responsibility" from the most impact and "blackening and unfair opinion about other managers" also have the most impact and impact. Is. Also, in diversion factors, the "preference of the benefits of properties to the public interest" has the most impact on the impact and the criterion of "disregard for the general interest". The most important finding of this study is that the proposed model is an "interactive process," meaning that its components interact and interact. As a result, in order to make a good ethical decision from the viewpoint of accountants, it is necessary to pay attention to all aspects of the model in order to maintain a balance in increasing the level of professional ethics and to enhance all components in order to obtain the best returns from it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • professional ethics
  • decision making
  • ethical model
  • DEMATEL technique

مراجع

1.ابلیلی، خدایار (1384)، «ضرورت بحث درباره توسعه شایسته‌سالاری در سازمان‌ها»، مجموعه مقالات اولین همایش توسعه شایسته‌سالاری در سازمان‌ها، تهران: شیوه.
2. اصغرپور، محمد‌جواد (1389)، تصمیم‌گیری گروهی و نظریه بازی‌ها با نگرش تحقیق در عملیات، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
3. بیک‌زاد، جعفر؛ علی‌رضا حسین‌پور‌سنبلی و محمد صادقی (1389)، «اخلاق حرفه‌ای»، کار و جامعه، شماره 125 و 126، ص‌4−10.
4. تولایی، روح‌اله (1388)، «عوامل تأثیرگذار بر رفتار اخلاقی کارکنان در سازمان»، دو ماهنامه توسعه انسانی پلیس، سال ششم، شماره 25، ص‌45−64.
5. حاجیها، زهره و حسین رجب‌دری (1395)، «بررسی میزان تعامل ابعاد مؤثر در حسابداری اسلامی با استفاده از تکنیک دیمتل»، حسابداری ارزشی و رفتاری، سال اول، شماره دوم، پاییز و زمستان، ص‌1−‌15.
6. دهخدا، علی‌اکبر (1386)، فرهنگ دهخدا، تهران: نشر دانشگاه تهران.
7. رضائیان، علی (1390)، مبانی سازمان و مدیریت، چاپ شانزدهم، تهران: سمت.
8. صادقی، یوسف و حسین خنیفر (1394)، «هنجارشکنی اخلاقی در مدیریت سازمان‌ها در ترازوی مدیریت علوی»، اسلام و مدیریت، سال چهارم، شماره 7، ص‌65‌−90.
9. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1417ق)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
10. عزیزی، سیدمجتبی (1392)، درآمدی بر آموزش تحلیل سیاسی، تهران: شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه، معاونت فرهنگی.
11. کلماتیان، هدایت‌اله؛ جمال برزگری‌خانقاه و حسن دهقان‌دهنوی (1392)، «ارائه مدل حسابداری متناسب با سبک زندگی اسلامی با استفاده از تکنیک دلفی»، همایش ملی نقش سبک زندگی در اقتصاد مقاومتی.
12. گوران‌حیدری؛ سیدفرهاد و محمود همت‌فر (1394)، «حسابداری مدیریت اسلامی»، مطالعات حسابداری و حسابرسی، بهار، شماره 13، ص‌32−‌39.
13. محقق‌نیا، محمد‌جواد و کامران ناصری (1392)، «اخلاق حسابداری با تأکید بر دیدگاه اسلامی»، یازدهمین همایش ملی حسابداری ایران، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد.
14. مرادی، محسن؛ مرتضی شفیعی‌سردشت و حامد رحمانی (1392)، «کاربرد روش دیمتل در شناسایی عوامل مؤثر بر تصمیم‌گیری سرمایه‌گذار در خرید سهام (مورد مطالعه: کارگزاران شهر مشهد)»، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، دوره 20، شماره 2، ص‌87−‌108.
15. معین، محمّد (1363)، فرهنگ فارسی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
16. نجفی، ابراهیم (1390)، دکترین ملی حسابداری جمهوری اسلامی ایران در افق 1414 هجری شمسی، تهران: مرکز بررسی‌های دکترینال.
17. نرگسیان، عباس و علی پیران‌نژاد (1393)، «تغییر در مفهوم مدیریت اخلاق و منافع عمومی در پرتو تغییر رویکرهای مدیریت دولتی»، اخلاق در علوم و فناوری، سال 9، شماره2، ص‌1−‌11.
18. Appleby P. (1950), Morality and Administration in Democratic Government.Baton Rouge, LA: Louisiana State University Press.
19. Bourgon J. (2007), Responsive, responsible andrespected government: towards a New Public Administration theory. International Review of Administrative Sciences; 73 (1): 7-26.
20. Hameed, S. (2000), The Need for Islamic Accounting: Perception of Its Objectives and Characteristics by Malaysia Accountants and Academics, Ph.D. Thesis, University of Dundee.
21. Kabir M. H. (2009), Ethics and Independence in Accountancy Profession, Continuing professional Development (CPD), Seminar Paper.
22. Lin, C. J., Wu, W. W. (2008), A Causal Analytical Method for Group Decision-Making under Fuzzy Environment. Expert Systems with Applications, 34 (1): 205-213.
23. Maali, Bassam, Napier, Christopher (2006), Social Reporting by Islamic Banks. Abacus, Vol. 42, No. 2, pp. 266-289.
24. Peterson, E. (1974), “Consumerism as a retailers asset”, Harvard Business Review, May/June.
25. Sabirzyanov, Ruslan (2016), Islamic Financial Products and Services Patronizing Behavior in Tatarstan: The Role of Perceived Values and Awareness. Islamic Econ., Vol. 29 No. 1, pp: 111-125.
26. Smith M, Lee H. (2009), Aspects of accounting code of ethics in Canada, Egypt, and Japan. Internal Auditing; 24(6): 26-34.
27. Sultana, N., (2015), Contribution of Islamic Accounting system to the Commercial Organizations" Bangladesh Islamic University
28. Thakkar, J., Deshmukh, S. G., Gupta, A. D., Shankar, R. (2007), Development of a Balanced Scorecard an IntegratedApproach of Interpretive Structural Modeling (ISM) andAnalytic Network Process (ANP). International Journalof Productivity and Performance Management, 56 (1): 25-59.
29. Trevithick, S., Flabouris, A., Tall, G., Webber, C., (2003), International EMS systems: New South Wales. Australia, Resuscitation, 59 (2): 165-70.
30. Triyiwonu, I. (2004), “Trust (Amanah), the Divine Symbol: Interpretations in the Context of Islamic Banking and Accounting Practices”, Paper Presented at the Fourth Asia Pacific, Interdisciplinary Research in Accounting Conference.
31. Tzeng, G. H., Chen, W. H., Yu, R., Shih, M. L. (2010), Fuzzy decision maps: a generalization of the DEMATEL methods. Soft Computing, 14 (11):1141-1150.
32. Velayutha, Sivakumar. (2014), “Conventional” accounting vs “Islamic” accounting: the debate revisited", Journal of Islamic Accounting and Business Research, Vol. 5 Iss: 2, pp.126 -141.
33. Weeks J. (1998), the sexual citizen. Theory. Cultureand Society; 15 (3-4): 35-52.
34. Wu, W. W., Lee, Y. T., (2007), Developing globalmanagers’ competencies using the fuzzy DEMATEL method. Expert Systems with Applications, 32 (2): 499-507.
35. Yousef, A. (2001) Islamic Work Ethic-A Moderator between Organizational Commitment and Job Satisfaction in a Cross-Cultural Context. Personnel Review. Vol. 30. No. 2: 152-169.
36. Zairi, M., And Peters, J, (202), “The impact of social responsibility on business performance”, Managerial Auditing journal,17 (4),422-456.
دوفصلنامه اسلام و مدیریت
دوره 6، شماره 11 - شماره پیاپی 11
بهار و تابستان 1396
صفحه 99-120

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار