الگویی برای شناسایی مؤلفه‌های تقوای سازمانی از دیدگاه اسلام

قاسمی, حمیدرضا; سریرپناه, حسین

doi:10.30471/im.2016.1382

صفحه اصلی فهرست مقالات مشخصات مقاله

|
|
|
ارجاع به این مقاله
RIS EndNote BibTeX APA MLA Harvard Vancouver
|
اشتراک گذاری

الگویی برای شناسایی مؤلفه‌های تقوای سازمانی از دیدگاه اسلام

مقاله 3، دوره 5، شماره 10، پاییز و زمستان 1395، صفحه 53-70 اصل مقاله (647 K)

نوع مقاله: علمی-تخصصی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30471/im.2016.1382

نویسندگان

حمیدرضا قاسمی

¹؛ حسین سریرپناه²

¹مدیر گروه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی

²کارشناس ارشد مدیریت اجرایی، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران

چکیده

در زمینه تقوای سازمانی تاکنون مدل‌هایی ارائه شده است؛ اما از دیدگاه اسلام تحقیق مشخصی درباره ارائه مدل مناسبی در حوزه مدیریت و سازمان انجام نشده است. این مقاله درصدد ارائه مدلی برای تقوای سازمانی از دیدگاه اسلام است، که بدین منظور پس از مطالعه پژوهش‌های پیشین و همچنین بررسی مدل‌های موجود با مراجعه به 4 نفر از خبرگان متخصص مدیریت و 7 نفر متخصص معارف اسلامی، ابتدا تعداد 71 مؤلفه استخراج و سپس نسبت به اولویت‌سنجی مؤلفه‌های کارآمد و حذف 15 مؤلفه غیرمرتبط اقدام شد و در مرحله سوم 56 مؤلفه از سوی خبرگان به‌عنوان مؤلفه‌های تقوای سازمانی از دیدگاه اسلام تعیین شد. با انتخاب اعضای هیأت علمی و کارکنان دانشگاه دولتی اراک که تعداد آنها به 503 نفر می‌رسد به‌عنوان جامعه آماری و انتخاب 174 نفر به روش تصادفی سیستماتیک به‌عنوان نمونه آماری، پرسش‌نامه تهیه شده به بوته آزمایش گذاشته شد. با استفاده از تحلیل عاملی 5 دسته از عوامل شناسایی گردید که طبق نظر خبرگان با عنوان «ویژگی‌ها و استعدادهای شخصی»؛ «حسن معاشرت»؛ «اطاعت و بندگی»؛ «علم و تجربه»و «صبر» نام‌گذاری شدند.

کلیدواژه ها

تقوای سازمانی؛ مدیریت اسلامی؛ الگو

عنوان مقاله [English]

A Model for Identifying the Factors of Organizational Piety from the Islamic Point of View

نویسندگان [English]

Hamid Reza Qasemi¹؛ Hosein Sarirpanah²

¹Faculty,AzadU

²AzadU student

چکیده [English]

Some models have been put forward on the organizational piety so far; however, from the Islamic point of view, a specific research has not been done for presenting a proper model in the field of management and organization. This article attempts to present a model for the organizational piety from the Islamic point of view. For this, after reviewing the previous studies and also examining the present models, through referring to 4 specialist experts of management and 7 specialists of Islamic knowledge, first, 71 factors were derived and, then, it was tried to recognize the priority of the efficient factors and eliminate 15 unrelated factors. In the third stage, 56 factors were determined by the experts as the factors of Islamic piety according to the Islamic point of view. After choosing the faculty members and office workers of Arak public university who were 503 in total as the research population and selecting 174 participants through the systematic random sampling, the designed questionnaire was put to test. By the use of factor analysis, 5 factors were identified which, according to the opinion of the experts, were named as “personal traits and talents”, “good relationship, “obedience and serventhood, “knowledge and experience”, and “patience”.

کلیدواژه ها [English]

Organizational piety, Islamic Management, Model

مراجع

* قرآن کریم

1. آذر، عادل و منصور مؤمنی (1390)، آمار و کاربرد آن در مدیریت، تهران: انتشارات سمت.

2. آقاپیروز، علی؛ ابوطالب خدمتی؛ عباس شفیعی و سیدمحمود بهشتی نژاد (1385)، مدیریت در اسلام (ویراست دوم)، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

3. آقاجانی، آرش (1385)، «تبیین ویژگی مدیران از دیدگاه حضرت علیj در نهج‌البلاغه»، مجله اندیشه صادق، شماره بیست و چهار، ص27−60.

4. حافظ‌نیا، محمدرضا (1389)، مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران: انتشارات سمت.

5. حجازی‌فر، سعید و صباح الهدی باقری کنی (1390)، «فضیلت‌های محوری در سازمان‌های فضیلت‌مدار»، اسلام و پژوهش‌های مدیریتی، سال اول، شماره سوم، ص117−143.

6. حسینی سرشت، سیدمحمدصادق (1389)، «تقوا سرآمد اخلاق»، فصلنامه تخصصی اخلاق، شماره بیست و یک.

7. خاکی، غلامرضا (1391)، روش تحقیق(بارویکرد پایان‌نامه‌نویسی)، تهران: نشر فوژان.

8. خامنه‌ای، سیدعلی (تابستان 1393)، «تقوا»، [جزوات پیشخوان]، تهران: مؤلف.

9. خشوعی، مهدیه سادات و ابوالقاسم نوری (1392)، «ساختار عاملی فضیلت سازمانی و نقش رفتار شهروندی سازمانی در آن»، دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، سال چهاردهم، شماره چهارم، ص26−34.

10. دلشاد تهرانی، مصطفی (۱۳۷۷)، دولت آفتاب، اندیشه سیاسی و سیره حکومتی علیj، تهران: خانه اندیشه جوان.

11. رضائیان، علی (1369)، اصول مدیریت، تهران: انتشارات سمت.

12. سیدرضی (۱۳۷۱)، نهج‌البلاغه، ترجمه اسداله مبّشری، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ پنجم.

13. شفیعی، عباس؛ ابوطالب خدمتی و علی آقاپیروز (1385)، رفتار سازمانی با رویکرد اسلامی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.

14. عابدی جعفری؛ حسن و عباسعلی رستگار (1386)، «ظهور معنویت در سازمان‌ها»، فصلنامه علوم مدیریت ایران، سال دوم، شماره پنجم، ص99−121.

15. مشبکی اصفهانی، اصغر و زینب رضایی (1393)، «بررسی تأثیر فضیلت سازمانی و تعلق کاری بر تعهد سازمانی»، فصلنامه علمی−پژوهشی مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، سال بیست و دوم، شماره 73، ص1−23.

16. مطهری، مرتضی (1359)، صد گفتار، تهران: انتشارات صدرا.

17. ـــــــ (1368)، ده گفتار، تهران: انتشارات صدرا.

18. موسوی خمینی، سیدروح‌الله (1391)، شرح چهل حدیث، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینیe.

19. مؤمنی، منصور و علی فعال قیومی (1394)، تحلیل‌های آماری با استفاده از SPSS (ویرایش سوم)، تهران: مؤلف.

20. نجف بیگی، رضا؛ مرتضی موسی خانی؛ کرم‌الله دانشفرد؛ علی دلاور و مهرداد همراهی (1393)، «طراحی الگوی مطلوب جهت ارتقای فضیلت سازمانی در سازمان‌های دولتی ایران»، پژوهش‌های مدیریت عمومی، سال هفتم، شماره بیست و چهارم، ص47−66.

21. نقی‌پور فر، ولی‌الله (1383)، اصول مدیریت اسلامی و الگوهای آن، تهران: مؤسسه آموزشی و پژوهشی مدیریت و برنامه‌ریزی.

22. Buckingham, M., & Clifton, D. (2001). Now discover your strengths. New york: The Free Press.

23. Cameron, K.S, Caza, A, Bright, D. (2004), “Exploring the Relationships Between Organizational Virtuousness and Performance” AMERICAN BEHAVIORAL SCIENTIST, Vol. 47 No. 6, February 2004 1-24 DOI: 10.1177/0002764203260209 © 2004 Sage Publications.

24. Cameron, K.S, Caza, A. (2003), “Organizational and Leadership Virtues and the Role of Forgiveness”. the Journal of Leadership and Organizational Studies.

25. Cameron, K.S., Dutton, J.E., and Quinn, R.E. (2003),“Organizational Virtuousness and Performance” Positive Organizational Scholarship San Francisco: Berrett-Koehler(pp 48-65).

26. Chapman, J. W. and Galston, W. A. (1992). Virtue, New York: New York University Press.

27. Chun, Rosa (2009), A corporate’s responsibility to employees during a merger: organizational virtue and employee loyalty, Corporate Governance, Vol. 9 NO. 4 2009, pp. 473-483.

28. George, J.M. (1991). “State or trait: Effects of positive mood on prosocial behaviors at work.” Journal of Applied Psychology, 76: 229-307.

29. MacIntyre, A. (1984). Do applied ethics rest on a mistake? The Monist, Vol.64, No.4, pp. 498-513.

30. McNeeley, B.L. and Meglino, B.M. (1994) “The role of dispositional and situational antecedents in prosocial organizational behavior: An examination of the intended beneficiaries of prosocial behavior.” Journal of Applied Psychology, 79: 836-844.

31. Moore, Geoff and Beadle, Ron.(2006), “In search of organizational virtue in business: agents, goods, practices, institutions and environments”. Organization Studies, 27 (3). pp. 369-389. ISSN 0170-8406.

32. Piliavin, J.A., & Charng, H. (1990). Altruism: A review of recent theory and research. Annual Review of Sociology, 16, 27-65

33. Rego, A., Ribeiro, N., Cunha, M., & Jesuino, J.C. (2011), How Happiness Mediates the Organizational Virtuousness and Effective Commitment Relation-Ship. Journal of Business Research, 64, 524-532.

34. Schimmel, S. (1997). The Seven Deadly Sins: Jewish, Christian, and Classical Reflections on Human Nature, New York: The Free Press.

35. Walsh, J.P. (2002) “Misery loves companies: Whither social initiatives by business?” Working paper, University of Michigan Business School.

آمار

تعداد مشاهده مقاله: 655

تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 788