2024-03-29T11:36:15Z
https://rsm.rihu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=260
دوفصلنامه مطالعات دین، معنویت و مدیریت
مطالعات دین، معنویت و مدیریت
1394
4
7
به سوی چارچوبی برای مطالعه مدیریت دولتی اسلامی 1 رصد تاریخی، توجیه علمی و مبانی
حسن
دانایی فرد
هدف مقاله حاضر واکاوی پیشینههای تاریخی مطالعه مدیریت دولتی اسلامی در ادبیات مدیریتی ایران و جهان و توجیه فرانظری و فلسفی آن از یک سو و شکلدهی مبانی اسلامی براساس مأخذ دینی است. بر این اساس تلاش شده است به تأسی روششناسانه نهضت خدمت عمومی جدید مبانی بنیادین مدیریت دولتی اسلامی تنسیق شود. در بخش نخست سیر تکامل دانشی این نهضت واکاوی و در بخش دوم دلایل فرانظری و فلسفی این جریان فکری مدیریتی اقامه خواهد شد و در بخش نهایی مبانی فکری و عملی این نهضت ارائه خواهد شد.
مدیریت دولتی اسلامی
مبانی فکری
توجیه فلسفی
حکومت
دولت
1394
03
01
7
46
https://rsm.rihu.ac.ir/article_1272_649f300d909dc3e798d796c1c505a784.pdf
دوفصلنامه مطالعات دین، معنویت و مدیریت
مطالعات دین، معنویت و مدیریت
1394
4
7
نقد نظریه رهبری تبادلی با تأکید بر آیات قرآن کریم
مجتبی
اسکندری
رهبری تبادلی مبتنی بر عمل متقابل است، ایده برنز (1978) این بود که روابط رهبر و پیروان از سوی تبادل برخی پاداشها مانند نرخ عملکرد، پرداخت، شناسایی افراد و تشویقها بهبود مییابد. در رهبری تبادلی رهبر اهداف را مشخص میکند و با افراد برای اطمینان از دستیابی به اهداف سازمانی وسیعتر همکاری میکند. این نوع رهبری به سلسله مراتب و توانایی کار در این نوع تبادل بستگی دارد. رهبری تبادلی به مهارتهایی مانند: توانایی کسب نتایج، کنترل از راه ساختارها و فرایندها، حل مسائل، برنامهریزی و سازماندهی و کار در بین محدودههای سازمانی نیاز دارد. نقدهای فراوانی از سوی صاحبنظران مدیریت به نظریه رهبری تبادلی وارد شده است. مسئله این است که آیا تکیه صرف بر مبادله پاداش و مدیریت بر مبنای استثنا در هدایت رهبری کارکنان و بهویژه افرادی که در مراتب بالای نیازهای انسانی قرار دارند در سازمانهای امروزین پاسخگو هست یا خیر؟ از سوی دیگر مکتب الهی اسلام نظریات بسیار دقیق و ظریفی را بیان میدارد که حاکی از نوع نگاه خاص به انسان و رشد و تعالی اوست که در مکاتب رایج به آن توجه نشده است. هدف این تحقیق نقد نظریه رهبری تبادلی و بیان نظریات بدیع و جامع در قرآن کریم است. روش مورد استفاده در تحقیق نقد درونساختاری و برونساختاری است. در نقد درونساختاری، هدف سنجش انسجام داخلی اجزای نظریه و هماهنگی بین مفاد نظریه با مبانی و اصول نظریه میباشد. در نقد برونساختاری نظریه به لحاظ انطباق مفاد نظریه با دیگر نظریات و انطباق مفاد نظریه با مفروضات دینی (اسلام) بررسی میشود. در نقد برون ساختاری این نظریه دارای نقاط قابل تقویتی است که منجر به ارائه نظریه رهبری تحولی شده است. و با تدبّر در آیات قرآن کریم درمییابیم که افزون بر نقدهای وارده بر نظریه رهبری تبادلی در رویکرد قرآنی مفاهیم ارائه شده در این نظریه با وسعت و غنای بالاتری ارائه شده است. در بخش تدبر قرآنی در ابتدا مفاهیم مرتبط با مقولههای نظریه سبک رهبری تبادلی استخراج و مقولهبندی شده است. سپس نگاه جامع قرآن کریم به نوع نگرش به انسان، نظارت و کنترل، تشویق و تنبیه، بیان شده است.
رهبری
رهبری تبادلی
فرایند مبادله
نقد درونساختاری
نقد برونساختاری
قرآن کریم
1394
03
01
47
64
https://rsm.rihu.ac.ir/article_1273_11391b1f800acf819d1e84d4606a0059.pdf
دوفصلنامه مطالعات دین، معنویت و مدیریت
مطالعات دین، معنویت و مدیریت
1394
4
7
هنجارشکنی اخلاقی در مدیریت سازمانها در ترازوی مدیریت علوی
یوسف
صادقی
حسین
خنیفر
اخلاق سازمانی در دنیای امروز غرب با ایجاد هماهنگی و ثبات رویه، تدوین قواعد رفتاری، سازمانی و قانونی، سازمانهای غربی را برای انجام وظایف با بیشترین کارآیی و اثربخشی و تحقق اهداف و مأموریتها کمک میکند؛ اما با وجود اینکه اخلاق اسلامی و به خصوص سبک و سیاق اخلاقی امیرالمؤمنینg در حکومتداری، جامعیت لازم جهت مدیریت دولت، جامعه و فرد را داراست، باز هم دیده میشود که سازمانهای ایرانی به نتایج قابل قبول دست نمییابند. به نظر میرسد هنوز تفکر و فرهنگ مدیریت به سطحی از باور اسلامی نرسیده است که پایبندی به اصول اخلاقی را بهترین راهکار دستیابی به بیشترین حد کارآیی و اثربخشی بداند؛ اگرچه خود رسیدن به مکارم اخلاق نیز از اهداف ارسال رسولان الهی و به دنبال آن تشکیل حکومت بر مبنای قواعد دینی میباشد. در این میان بر نقش مدیریت و شیوههای تصمیمگیری مدیران، در بروز رفتارهای اخلاقی در سازمان تأکید شده است. از اینرو، پژوهش حاضر تلاش دارد با توجه به آموزههای اسلامی مدیریت و به خصوص فرمانهای امیرالمؤمنینg، هنجارشکنیهایی که ممکن است در مدیریت سازمانها بروز یابد را برشمارد و از طریق اجتناب از این هنجارشکنیها، سازمانهای ایرانی را به سازمانهای اسلامی نزدیکتر کند.
هنجارشکنی
اخلاق سازمانی
آموزههای اسلامی
مدیریت
تصمیمگیری
1394
03
01
65
90
https://rsm.rihu.ac.ir/article_1274_17100b09d14cf1bcf825e5921258d514.pdf
دوفصلنامه مطالعات دین، معنویت و مدیریت
مطالعات دین، معنویت و مدیریت
1394
4
7
مبانی فلسفی استعارههای مورگان در مدیریت و فرانظریه اعتباریات علامه طباطبایی
سید حمیدرضا
حسنی
هادی
موسوی
از جمله جریانهایی که توانست در علوم انسانی در تقابل با اثباتگرایی جایگاه مقبولی را پیدا کند، جریان قراردادگرایی بود. قراردادگرایی در شاخههایی از خود از جمله در مطالعه سازمان درصدد استفاده از ثمرات معرفتی پارادایمهای مختلف است و میکوشد از تمامی امکانات موجود و ممکن برای شناخت سازمان بهره گیرد. نمونه شاخص این تلاش، استفاده مورگان از استعارههای مختلفی است که برای شناخت سازمان بهکار برده است. این جریان بدون توجه به وجود مبانی متقابل در پارادایمهای مختلف، توصیهای تناقضگونه را در خود پرورانده است. در مقابلِ این رویکرد، این نوشتار فرانظریه اعتباریات علامه طباطباییe را به مثابه نسخه قویتری برای علوم انسانی پیشنهاد کرده که قادر است ظرفیت فزایندهای را فراروی دیدگاه مورگان در اختیار قرار دهد.
اعتباریات
قراردادگرایی
استعاره سازمانی
کنش اجتماعی
تکثر پارادایمی
ایدهآلسازی
1394
03
01
91
108
https://rsm.rihu.ac.ir/article_1275_c03ad229f37005288bf1c712602227ca.pdf
دوفصلنامه مطالعات دین، معنویت و مدیریت
مطالعات دین، معنویت و مدیریت
1394
4
7
الگوی راهبردی اسلامی−ایرانی پیشرفت در منطق امام خامنهای (مدظلهالعالی) مبتنی بر رویکرد تحلیل دوسطحی اندماجی
محمد
شتابدرا
نعمتاﷲ
زمانی علیآبادی
در پژوهش پیشرو که مبتنی بر روش کتابخانهای و به صورت توصیفی−تحلیلی بوده است، پس از ارائه سنجههای الگو از منظر امام خامنهای (مدظلهالعالی) و با بهرهگیری از روش دلفی از حیث کیفی، الگوی پژوهش ترسیم شد، و در نهایت این نتیجه حاصل شد، که الگوی اسلامی−ایرانی پیشرفت از حیث سختافزاری و نهادی با قوامیت سنجههای: کلان چهارگانه و محتوایی نهگانه، در قامت اصولی فطری و در مقامی ثبوتی است؛ و در سطح نرمافزاری و تحلیلی در همه حوزههای علوم، متکی بر ظرایف زمان و مکان است، که در مقامی اثباتی و در ظرف اصول متغیر میگنجد. از اینرو در آن دسته از اموری که دین مبین اسلام جزء ثابتات قرار داده، الگو، واحد است، و در خصوص آن دسته از اموری که جزء متغیرات و تابع مقتضیات زمان و مکان است، الگویی چندوجهی دارد. در این مقاله، به منظور پاسخ به پرسش اصلی پژوهش، که عبارت بود از شناخت کیفیت الگوی راهبردی اسلامی−ایرانی پیشرفت، از حیث واحد یا متکثر بودن چگونه است؟، تلاش شد به تبیین این مفهوم دوسطحی که با قوامیت نظریه وحدت در کثرت و کثرت در وحدت −در فضای منطق فازی مبتنی بر ترابطی اندماجی همچون دو روی یک سکه− شکل مییابد، اشاره شود.
الگوی راهبردی اسلامی−ایرانی پیشرفت
الگوی واحد و چترگستر
الگوی چندوجهی
تحلیل دوسطحی
ترابط اندماجی
امام خامنهای (مدظلهالعالی)
1394
03
01
109
138
https://rsm.rihu.ac.ir/article_1276_c21cf661db712e66dbfaf8e40f94cbbe.pdf
دوفصلنامه مطالعات دین، معنویت و مدیریت
مطالعات دین، معنویت و مدیریت
1394
4
7
معیارهای شایستگی مدیران با استفاده از رهنمودهای امام علی در نهجالبلاغه
محمدرضا
نورمحمدی
جواد
نیک معین
هدف: بررسی و تبیین معیارهایی جهت انتخاب و همچنین سنجش عملکرد و ارزیابی میزان شایستگی مدیران، با استفاده از رهنمودهای امام علیg در نهجالبلاغه. روش: این تحقیق از نوع توصیفی−مروری و کتابخانهای میباشد که با رجوع به شرحهای مختلف نهجالبلاغه و سایتهای اینترنتی، موضوعبندی و با حفظ امانت نگاشته شده است. یافتهها: در این مقاله با مطالعه خطبهها، نامهها، کلمات قصار و وصیتنامه امام علیg، معیارهایی از شایستگی مدیران استخراج میشود. از جمله این معیارها میتوان به داشتن عدالت، علم و آگاهی، حسن تدبیر، آشنایی با فنون برنامهریزی، قاطعیت، رفق و مدارا، نشاط و شادابی، شرح صدر و قانونمندی، داشتن روحیۀ مشورت و رایزنی، سخنوری و قدرت تفهیم، جاذبه و دافعه صحیح، فرمانبرداری از مافوق، اعتدال و میانهروی اشاره کرد. نتیجهگیری: جامعه اسلامی میتواند با بهکارگیری سخنان گهربار امام علیg، بهرهوری مدیریتی خویش را از مرحله انتخاب تا ارزیابی و سنجش عملکرد مدیران افزایش دهد. از طرف دیگر معیارهای مناسب مدیریتی در نظام اسلامی در سه حوزه (دانش، مهارت و اخلاق) قابل تقسیمبندی است.
معیارها
شایستگی مدیران
مدیریت اسلامی
امام علی و نهجالبلاغه
1394
03
01
139
159
https://rsm.rihu.ac.ir/article_1277_136b139836cf4caa707115115a5224e4.pdf
دوفصلنامه مطالعات دین، معنویت و مدیریت
مطالعات دین، معنویت و مدیریت
1394
4
7
بررسی ارتباط بین هوش معنوی و مهارتهای تعاملی در بین دانشجویان دانشگاه اصفهان
محمدرضا
نیلی
علی
ترکاشوند
ستاره
موسوی
هوش معنوی دربرگیرنده مجموعهای از تواناییها و ظرفیتهاست که از منابع معنوی در جهت افزایش بهزیستی و انطباقپذیری فرد استفاده میکند، در این راستا، هدف پژوهش حاضر ارتباط بین هوش معنوی و مهارتهای تعاملی در بین دیدگاه دانشجویان دانشگاه اصفهان است. پژوهش پیش رو از نوع کاربردی و روش تحقیق توصیفی−پیمایشی و جامعه آماری مشتمل بر کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی گروه علوم انسانی دانشگاه اصفهان بوده است. روش نمونهگیری تصادفی طبقهای متناسب با حجم بوده است و بر طبق فرمول کوکران 305 نفر بهعنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش مشتمل بر پرسشنامه محققساختۀ هوش معنوی و پرسشنامه محققساختۀ مهارتهای تعاملی بوده و روایی محتوایی از سوی متخصصان تأیید و پایایی پرسشنامهها با ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 85 و 96 درصد برآورد شده بود. نتایج پژوهش نشان میدهد که: بین تفکر وجودی و مهارتهای تعاملی، بین معناسازی شخصی و مهارتهای تعاملی، بین آگاهی متعالی و مهارتهای تعاملی و نیز بین گسترش خودآگاهی و مهارتهای تعاملی، ارتباط معناداری وجود دارد.
هوش معنوی
مهارتهای تعاملی
معنویت
1394
03
01
161
184
https://rsm.rihu.ac.ir/article_1278_6b0349826df8cc570004ce7052c443a3.pdf